Phineas Gage: Το ατύχημα που άλλαξε μια για πάντα την Νευρολογία

Το ημερολόγιο δείχνει 13 Σεπτεμβρίου 1948 στην Νέα Αγγλία και η σιδηροδρομική εταιρία Rutland & Burlington κατασκευάζει μια νέα γραμμή στο Κάβεντις του Βερμόντ, δυστυχώς το έδαφος ήταν αρκετά ανισόπεδο όποτε έπρεπε να ανατιναχτούν κομμάτια του ώστε να ανοιχτεί χώρος για τις γραμμές. Η δουλειά αν και επικίνδυνη ήταν απλή: το συνεργείο άνοιγε ένα στενό φρεάτιο στο βράχο, το γέμιζε με μπαρούτι μέχρι την μέση το πίεζε με μια ράβδο έβαζε το φιτίλι και μετά γέμιζε το υπόλοιπο με άμμο και άναβε το φιτίλι.

Αυτό ακριβώς ξεκίνησε να κάνει και ο 25χρονος Phineas Gage "Ο πιο αποτελεσματικός και ικανός επιστάτης" σύμφωνα με τους εργοδότες του και "ένας πολύ έξυπνος επιχειρηματίας, ενεργητικός και επίμονος κατα την εκτέλεση των καθηκόντων του. Γνωστός για τα χρηστά του ήθη και τον δυναμικό του χαρακτήρα" σύμφωνα με όσους τον ήξεραν.

Τοποθέτησε λοιπόν το μπαρούτι και το φυτίλι χτύπισε το μπαρούτι με την ράβδο και καθός πήγε να το χτυπίσει για δεύτερη φορά γύρισε αφηρημένος να κοιτάξει τους συνεργάτες του που δούλευαν λιγά μέτρα πιο δίπλα έτσι η ράβδος αντί να χτυπήσει το μπαρούτι χτύπησε τον βράχο δημιουργόντας σπίθες. Το μπαρούτι έσκασε στέλνοντας την ράβδο μήκους 1μ, πλάτους 3εκ και βάρους 6kg κατευθείαν στο κεφάλι του Gage.

Η ράβδος διαπέρασε το αριστερό του μάγουλο, την βάση του κρανίου του, το μπροστινό μέρος του εγκεφάλου του, βγήκε απ΄την κορυφή του κρανίου του και προσγειώθηκε 30 μέτρα μακριά. Όλοι έμειναν άφωνοι... Όλοι εκτός από τον ίδιο το Gage ο οποίος σηκώθηκε, μιλούσε κανονικά έχοντας τα λογικά του και πήγε ο ίδιος περπατώντας στον γιατρό λέγοντας του με χιούμορ "Αυτό θα σε κρατήσει απασχολημένο!".

Ο Γιατρός John Harlow τον παρακολούθούσε και κρατούσε σημειώσεις για μερικούς μήνες όπου και επιβεβαιώθηκαν οι υποψίες του. Ό Gage ήταν απόλυτα διαυγής, δεν είχε υποστεί παράλυση και δεν είχε πρόβλημα ούτε στο να περπατήσει ούτε στο να μιλήσει αν και βέβαια είχε τυφλωθεί από το αριστερό μάτι λόγω του ατυχήματος. Ωστόσο την μεγάλη αλλαγή την υπέστει η προσωπικότητα του.

Από το ατύχημα και μέχρι το τέλος της ζωής του ο Phineas δεν θα ήταν ποτέ ξανά ο ίδιος άνθρωπος. Σύμφωνα με τον Dr. Harlow o Gage έγινε "ευερέθιστος, ασεβής, έβριζε, κάτι που δεν έκανε παλιά, επεδείκνυε αδιαφορία για τους συναδέλφους του, ήταν ανυπόμονος, αντιδρούσε σε συμβουλές που δε συμβαδίζανε με τις επιθυμίες του, πότε ήταν οργανωτικός και πότε εκκεντρικά ανοργάνωτος και συχνά εγκατέλειπε σχέδια με το που ολοκλήρωνε τη δημιουργία τους… Σε νοητικό επίπεδο ήταν σαν παιδί, αλλά είχε τα ζωώδη πάθη ενός γερού άνδρα"

Η κακή του συμπεριφορά και ο ασταθής χαρακτήρας του οδήγησαν τους εργοδότες του να τον απολύσουν. Τα επόμενα χρόνια θα έκανε ότι δουλειά έβρισκε, από σταβλίτης μέχρι και έκθεμα σε τσίρκο. Το 1860 ο Gage άρχισε να υποφέρει από συχνές κρίσεις. Όπου και ένα χρόνο μετά έπεσε σε κώμα και πέθανε χωρίς να ανακτήσει ξανά τις αισθήσεις του.

Η Νευροεπιστήμη δεν θα ήταν ποτέ ξανά η ίδια!

Ένα τραύμα στον εγκέφαλο άλλαξε την προσωπικότητα του Gage. Αυτό δεν το είχαν ξανά δει ποτέ οι επιστήμονες. "Αν μιλάμε για την νευρολογία και την σχέση ανάμεσα στην δομική ζημιά του εγκεφάλου και τις συγκεκριμένες αλλαγές στην συμπεριφορά, αυτό είναι το σημείο μηδέν" αναφέρει χαρακτηριστικά ο Allan Ropper νευρολόγος του Harvard.

Από τότε μέχρι σήμερα οι επιστήμονες έχουν μελετήσει πολλές φορές εκείνη την μοιραία μέρα του 1848 με όλο και καλύτερες τεχνολογίες. Με τελευταίες να είναι αυτές του 1990 όπου επιστήμονες μέσο 3D μοντέλων προσπάθησαν να βρουν την ακριβή τροχιά της ράβδου και του 2012 όπου ένωσαν αξονικές και μαγνητικές τομογραφίες ώστε να χαρτογραφήσουν το ακριβές μέρος του εγκεφάλου που επηρεάστηκε από το ατύχημα.

Ο Gage έζησε για άλλα 12 χρόνια και δεν κατάφερε ποτέ να επανέλθει από τα συμπτώματα του ατυχήματος. Αλλά ενάμιση αιώνα μετά και η περίπτωση του επαναλαμβάνεται ακόμα και σήμερα: Οι παίκτες του NFL βιώνουν αλλαγές στην προσωπικότητα, κατάθλιψη και άνοια εξαιτίας των σοβαρών χτυπημάτων εντός του γηπέδου. Αλλά και επώνυμοι όπως ο Gary Busey και ο Tracy Morgan που ήταν γνωστή για τον χαρακτήρα τους άλλαξαν δραματικά μετά από αυτοκινητιστικά ατυχήματα.